KREDİLİ MENKUL KIYMET ALIMI, AÇIĞA SATIŞ, MENKUL KIYMETLERİN ÖDÜNÇ ALMA VE VERME İŞLEMLERİ
1) KREDİLİ MENKUL KIYMET ALIM İŞLEMLERİ
Polen Menkul Değerler A.Ş tarafından belirlenen şekilde öncelikle kredi sözleşmesi imzalanmalıdır. Sözleşmede belirtilen limit üzerinden binde 9,48 oranında damga vergisi + BSMV alınır.(Maliye Bakanlığı Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği hükümlerine göre güncellenmektedir ) Şirketimiz Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri çerçevesinde müşterilerin hesaplarında sahip oldukları pay senedi ve borçlanma senedi varlıklarını teminat kabul ederek müşterilerin bu alanlarda ilave yatırımları için kredi sözleşmesi çerçevesinde kredi tahsis etme yetkisine sahiptir. Müşteri tarafından daha sonra kullandığı kredi limiti arttırılmak istenirse Arttırılacak limit kadar damga vergisi yükümlülüğü doğacaktır. Kredi hesabı açılışında başlangıç özkaynak oranı %50’dir
Kullanılacak krediye ilişkin olarak, müşterinin, kredinin miktarı üzerinden işleyecek faizin günlük olarak hesabına yansıtılacağını, asgari öz kaynak sürdürme teminatının en az %35 olduğunu, kredili menkul kıymet alımının yapıldığı günden başlayarak öz kaynak sürdürme marjının %50’in altına düştüğü zamanlarda aracı kurumca müşteriye sözlü veya yazılı olarak herhangi bir haberleşme vasıtası (fax, telefon, e-mail vs.) durumun bildirileceğini, öz kaynak oranı asgari sürdürme marjı olan %35’in altına düştüğü günde ise müşterinin 2 gün içinde öz kaynak oranını en az %50’ye çıkarmak için ilave teminat yatırması gerektiğini, ancak müşteri öz kaynak oranını 2 gün içinde başlangıç öz kaynak seviyesi olan en az %50’ye tamamlaması halinde aracı kurumca ayrıca bir ihtar veya ihbar yapılmaksızın müşterinin kredili olarak aldığı ve / veya öz kaynak olarak verdiği sermaye piyasası araçlarını satarak krediyi kapatma yetkisine sahip olduğu müşterice kredili Menkul kıymet alım satım sözleşmesi imzalanması ile kabul edilmiş olur.
Polen Menkul Değerler A.Ş.nin belirlediği paylarda kredili işlem yapılabilir. Teminatsız hisselerde kredili işlem yapılamaz. Şirket, gerekli gördüğü zamanlarda teminat oranı değişikliğine gidebilir ve pay bazında tutar sınırlaması getirebilir.
2) AÇIĞA SATIŞ İŞLEMLERİ
Polen Menkul Değerler A.Ş. sahip olduğu SPK yetki belgesi ile müşterilerine, imzalanacak Açığa Satış Sözleşmesi çerçevesinde Borsa İstanbul’da açığa satış imkanı verebilmektedir. Açığa Satış sahip olunmayan menkul kıymetlerin satılmasını veya satışına ilişkin emir verilmesini ifade eder. Açığa satış işleminde başlangıç öz kaynak yeterlilik oranı %50’dir. Başlangıçtaki öz kaynak yeterliliği, yatırımcının hesabında yeterli miktarda nakit ve/veya menkul kıymet bulundurması ile sağlanır. Öz kaynak oranı [(İşleme konu kıymetlerin cari piyasa değeri-açığa satışa konu sermaye piyasası aracının piyasa değeri)/işleme konu kıymetlerin cari piyasa değeri] formülü ile hesaplanır. Yatırımcılarımızın açığa satış yapabilmek için imza etmek durumunda oldukları Açığa Satış Sözleşmesi imzalanması sonrasında açığa satış işlemleri belirlenen bir limit üzerinden yapılmaktadır. Belirlenecek limit üzerinden hesaplanacak Damga Vergisi ve BSMV (Banka ve Sigorta Muamele Vergisi) masrafı müşteriye aittir.
3) ÖDÜNÇ PAY SENEDİ PİYASASI İŞLEMLERİ
Ödünç Pay Senedi Piyasası Takasbank tarafından işletilmektedir. Organize bir piyasa olan bu piyasada Takasbank tarafından belirlenen ve SPK tarafından onaylanan tür ve miktarda teminat göstererek belirli bir dönem için pay senetlerini ödünç almak isteyen yatırımcılar ile pay senetlerini belirli bir dönem için ek gelir sağlamak amacıyla ödünç vermek isteyen yatırımcılar karşılaşır. Bir pay senedinin ödünç alınması veya ödünç verilmesi, pay senedinin belirli bir dönem için kiraya verilmesi yada kiralanmasıdır. Ödünç verilen pay senetlerinde mülkiyet yine ödünç veren kişiye aittir. Ödünç alınan menkul kıymetlerde pay senetlerinin ödünç alındığı vade boyunca sermaye artırımı ve/veya temüttü hakları yine ödünç veren yani mülkiyeti hala elinde bulunduran kişiye aittir. Bir pay senedinin ödünç alınarak Borsa İstanbul pazarlarında açığa satışındaki saik ödünç alan kişinin ilgili pay senedinin fiyatının belirli bir vade içinde düşeceği ve bu işlemleri yapmakla ödünç alıp açığa sattığı menkul kıymetin piyasadaki fiyat düşüşünden yararlanmak istemesidir. Ödünç veren kişi ise pay senedinin belirli vadelerde piyasada yaptığı fiyat dalgalanmaları ile ilgilenmiyor olmasından dolayı ödünç verdiği vadede ödünç verdiği pay senedi için kira benzeri ilave bir gelir elde etme düşüncesidir.
Borsa İstanbul’da işlem gören A ve B grubu paylar ve borsa yatırım fonu katılma belgeleri ödünç işlemlerine konu alabilir. İşleme konu kıymet piyasa değeri ise işlem anından bir önceki seansta oluşan ağırlıklı ortalama fiyat ve işleme konu kıymet adedinin çarpımı sonucu elde edilir. İlgili kıymette işlem anından bir önceki seansta işlem gerçekleşmemişse, piyasa değeri hesaplamasında ilgili kıymetin işlem gördüğü son seansa ait en iyi alış ve en iyi satış emirlerinin aritmetik ortalaması ile bulunan fiyat kullanılır. En iyi alış veya en iyi satış emirlerinden birinin olmaması halinde ise önceki seans ağırlıklı ortalama fiyatı alınır.
Ödünç pay senedi piyasasının avantajları nedir?
- Portföyünüze ek gelir sağlarsınız.Portföyünüzde bulunan pay senetlerini değişik vadelerde ödünç (kiraya) vererek ek gelir sağlarsınız. Ödünç verdiğiniz pay senetlerinin mülkiyeti size aittir. Vade içerisinde işleme konu olan pay senetlerinde sermaye artırımı veya temettü ödemesi gibi hakların doğması durumunda bu haklardan siz yararlanırsınız. Belli koşullar dışında, pay senetlerini geri almak için vade sonunu beklemek zorunda olduğunuzdan, bu dönem içinde ödünç verdiğiniz pay senetlerini satamazsınız.
- Açığa satış yolu ile piyasadaki düşüşlerden yararlanma fırsatı yakalarsınız.Pay senetleri piyasasında düşüş bekliyorsanız ve elinizde pay senedi bulunmuyorsa bu piyasadan vade sonunda teslim etmek kaydıyla ödünç aldığınız pay senetlerini açığa satarak düşüşlerden ek kazanç sağlama fırsatına sahip olursunuz.